لطفا صبر کنید ...

شما تنها یک قدم تا تنظیم وصیت نامه آنلاین و رایگان خود فاصله دارید. برای شروع اینجا کلیک کنید

هر آنچه در مورد وصیت نامه نیاز دارید بدانید
دسته بندی: مقالات، تاریخ انتشار: 1399/12/04، آخرین بروزرسانی: 1400/08/19 ساعت 07:11 ق.ظ
بازگشت به صفحه قبل بازگشت به لیست مطالب پرینت این صفحه به اشتراک گذاری این صفحه در فیسبوک به اشتراک گذاری این صفحه در تلگرام به اشتراک گذاری این صفحه در واتس اپ به اشتراک گذاری این صفحه در توییتر بزرگ کردن اندازه قلم کوچک کردن اندازه قلم کپی لینک این صفحه 


یکی از راه های انتقال اموال به انسان ارث یا وصیت است که در صورت اختلال در این مورد انسان دچار لقمه حرام یا مشکوک می شود که آثار دنیوی و اخروی آن بسیار دردناک است. بسیاری از دعاوی مطروحه در دادگاه ها در مورد ارث و ورثه است که مشکلات زیادی را ایجاد کرده است. به همین منظور یعنی برای کاستن از دعاوی مطروحه در دادگاه ها و نیز برای کمک به انتقال صحیح و مشروع اموال موروثه به وَرَثه متوفّی، به بررسی برخی نکات ارث و وصیت می پردازیم.

چه کسانی ورثه شخص محسوب می شوند؟

به تمام کسانی که به واسطه رابطه نسبی (خونی) یا سببی (به واسطه ازدواج) از میّت ارث می برند، وَرَثه میّت می گویند. این افراد بهً سه دسته هستند و تا کسی از دسته جلوتر یا اولاد آن ها هر چقدر پایین تر برود وجود داشته باشد، نوبت به ارث بردن دسته بعدی نمی رسد.

افرادی که ارث می برند

  • طبقه اول: پدر و مادر و اولاد میّت و با نبودن اولاد، نوه ها و با نبودن نوه، نتیجه ها و با نبودن آن ها اولاد آن ها هرکدام که به میّت نزدیک تر هستند ارث می برند و تا وقتی که کسی از این طبقه هنگام مرگ میّت زنده باشد افراد طبقه دوم ارث نمی برند.
  • طبقه دوم: پدر بزرگ و مادر بزرگ میّت هرچه بالاتر بروند و نیز خواهر و برادر میّت و در نبود خواهر و برادر اولاد آن ها هرچه پایین تر بروند.
  • طبقه سوم: عمو، عمّه، دایی و خاله میّت هرچه بالاتر بروند (با لحاظ نزدیک بودن به میّت) و در نبود این چهار گروه اولاد آن ها هر چه پایین تر بروند به تفصیلی که گذشت.

درباره ثلث اموال بدانید

به مقدار یک سوم تمام دارایی های میّت هنگام مرگ می گویند که شرعاً حق دارد در این مقدار از اموالش وصیّت کند و بیش از این اجازه ندارد مگر وَرَثه اجازه دهند. مثلاً اگر اموال شخصی عبارت باشد از خانه، اتومبیل و حساب بانکی و قیمت آن ها به نود میلیون برسد، ثُلث آن می شود سی میلیون که شخص حق دارد در این سی میلیون وصیّت کند و نمی تواند حتی در یک ریال بیش از این مقدار وصیّت کند و اگر بیش از این مقدار وصیّت کند، مثلاً مقدار مصارفی که معیّن کرده به سی و دو میلیون برسد وَرَثه می توانند بیش از سی میلیون را اجازه ندهند یا برخی از آن ها اجازه دهند و برخی دیگر اجازه ندهند.
 همین حالا در «وصیت ساز» عضو شوید و وصیت نامه خود را آنلاین و رایگان تنظیم کنید. برای شروع اینجا کلیک کنید.

روش های وصیت کردن به ثلث اموال

یک مال مشخص را برای کسی یا مصرف خاصی معیّن کند که در این صورت فروش آن مال امکان ندارد مگر با اجازه صاحب جدید آن که در ضمن وصیّت معین شده است. مثلاً اگر شخصی بگوید که ثُلث اتومبیل من برای فلان کس باشد در این صورت آن شخص در یک سوم (دو دانگ) از اتومبیل با دیگر وَرَثه شریک می شود و بدون اجازه او نمی توان سهم او از آن اتومبیل را به کسی دیگر فروخت. ممکن است این گونه وصیت کرده باشد که از ثُلث اموالم پنج میلیون به فلان شخص بدهید که در این صورت وَرَثه می توانند اتومبیل را که مثلاً پنج میلیون ارزش دارد به شخص بدهند یا آن را فروخته و پولش را به او بدهند.

اصطلاحاتی که بهتر است بدانید

  • موصی: کسی است که از حق خود در وصیّت تا ثُلث اموالش استفاده کرده و وصیّتی شفاهی یا کتبی از خود به یادگار گذاشته است.
  • موصی له: افرادی که میّت برای آن ها سهمی از ثُلث اموالش معیّن کرده موصی لَه (بر وزن موسی) هستند.

وصیت برای بچه ای که به دنیا نیامده است

کسی که برای او مالی وصیّت می شود، باید هنگام وصیّت در جهان موجود باشد هر چند بچه ای باشد در شکم مادرش و هرچند که روح نداشته باشد. اما اگر به کلی وجود نداشته باشد وصیّت برای او صحیح نیست؛  

مثلاً اگر بگوید فلان مال من برای بچه ای باشد که ممکن است فلان زن او را به دنیا بیاورد صحیح نیست ولی اگر زنی بچه ای را حامله باشد (در هر مرحله از حاملگی) می توان برای او مالی را وصیّت کرد. در این صورت اگر آن بچه حتی برای لحظاتی کوتاه زنده به دنیا بیاید آن مال را صاحب می شود و اگر مرده به دنیا بیاید آن مال را وَرَثه میان خود با احکام ارث تقسیم می کنند.

چه زمانی وصیت واجب می شود؟

  • جایی که شخص به کسی بدهکار است و طلبکار هم سندی برای طلب خود ندارد و اگر میّت وصیّت به پرداخت آن بدهی نکند حق طلبکار از بین می رود.
  • جایی که شخص امانت دار کسی بوده است و وَرَثه اش از این موضوع بی اطلاع هستند و سندی هم در دست صاحب امانت وجود ندارد.
  • جایی که شخص در زمان حیاتش دچار گناه شده و واجبات مالی مثل زکات یا خمس را پرداخت نکرده است یا واجبات بدنی مثل حج و نماز و روزه را بجا نیاورده است.
  • جایی که شخص اولاد صغیر یا دیوانه ای دارد که اگر برای آن ها قیّم و امین تعیین نکند، حق آن ها از بین می رود.
  • جایی که شخص از کسی طلبکار است یا اموالی را در جایی یا حسابی مخفی کرده که اگر به اطلاع وَرَثه نرساند حق آن ها از آن اموال ضایع می شود.

مواردی که از اصل مال مصرف می شود

واجبات مالی و بدنی میّت مثل خمس، زکات، بدهی به مردم و اموال نذر شده یا مجهول المالک و همچنین حج واجبی که میّت بجا نیاورده است اعمّ از اینکه حج واجب باشد یا به واسطه نذر و قسم و عهد بر او واجب شده (چه وصیّت به همه امور کرده باشد چه وصیّت نکرده ولی ورثه از این امور اطلاع دارند) همگی این امور از اصل مال میّت (قبل از پرداخت ثلث اموال) انجام می شود و اگر چیزی زیاد آمد و وصیّتی داشت طبق آن عمل می شود.

وصیت کسی که خودکشی کند

وصیّت کسی که دارو یا سمّی به قصد خودکشی خورده است صحیح نیست و منظور وصیّتی است که بعد از خوردن سمّ انجام شود که این مورد به خاطر منع تصرّف در اموال نیست بلکه حکم جداگانه ای است.

آیا شخص می تواند کسی را از ارث محروم کند؟

بر خلاف تصور عمومی هیچ کس نمی تواند یکی از وَرَثه را از ارث خود محروم کند یعنی بگوید فلان پسر یا دخترم از ارث من محروم است و چنانچه کسی این حرف را هم بزند به حرف او توجّهی نمی شود و آن شخص نیز همانند دیگر وَرَثه و به اندازه سهمی که خدا برایش معیّن کرده ارث می برد.

زمانی که از شخص فوت شده دو نسخه وصیت یافت شود

چنانچه تصریح کرده که وصیّت اولی باطل است یا از جایی دیگر یقین پیدا شود که منظور او بطلان وصیّت اولی بوده باید بر طبق وصیّت دومی که دیرتر نوشته شده عمل کنند و اگر تصریحی به بطلان وصیّت اولی ندارد یا یقین به گونه ای که گفته شد پیدا نشود باید به این طریق عمل کرد: باید بندهای هر دو وصیّت را با دقت مطالعه کرد اگر در مورد یک چیز واحد دو نظر دارد باید به نظر دوم عمل کرد مثلاً در مورد تنها اتومبیلش در وصیّت اولی گفته که مال شخص «الف» باشد و در دومی گفته که مال شخص «ب» باشد که اتومبیل را به شخص «ب» می دهند چون در این بند، وصیّت دوم، اولی را باطل کرده است، اما اگر این چنین نبود یعنی وصیّت دوم، وصیّت اول را نفی نمی کرد باید به هر دو وصیّت عمل کرد.

مثلاً در اولی گفته که به شخص «الف» یک میلیون بدهید و در دومی گفته به شخص «ب» دو میلیون بدهید که هردو لازم الاجرا هستند.


نویسنده این مطلب: محمد سعید رمضانی [لینک]





تبلیغات و آگهی ها


انجمن حمایت از حیوانات و طبیعت «مای ملو» از پیشگامان دیجیتال در حوزه حمایت از حیوانات و طبیعت است. شما می توانید در این تشکل رایگان، حیوان خانگی خود ر...

«شجره ساز» نام اولین و تنها سرویس فارسی زبان برای ساخت شجره نامه های برخط برای ایرانیان است. شما در وب سایت و اپلیکیشن موبایل «شجره ساز» میتوانید به ر...

تبلیغ کسب و کار شما در مکان صحیح، اثری بسیار در موفقیت فعالیت شما دارد. شما می توانید با تبلیغ در «وصیت ساز» کسب و کار خود را رونق ببخشید. تبلیغ در «و...